Schengen vize sistemi 2020
Schengen vize zammı ne kadar?
Yeni Schengen Vize sisteminde neler değişti?
Schengen sistemindeki değişiklikler ne anlama geliyor?
Schengen vize prosedürleri gevşetildi mi?
Uzun süreli Schengen vizesi almak artık daha kolay olacak mı?
Schengen vize başvuru sürelerinde son durum ne?
26 ülkeyi kapsayan Schengen sistemi veya diğer bir deyişle Schengen Anlaşması içeriği itibariyle şimdiye kadar çoğu zaman vize uygulamaları üzerinden algılanageldi. Ancak tablonun tamamına baktığımızda Schengen sistemi bundan çok daha ötesini işaret eder.
Schengen üye ülke devletlerinin son yıllarda ‘terörle’ ilgili güvenlik endişeleri ve göç krizi vize prosedürlerine de yansıdı. Devamlı olarak, Schengen sınırlarında seyahat etmeyi ‘daha güvenli bir deneyim’ haline getirme hedefi ortaya atıldı.
Schengen ve AB üyesi ülkelere vizesiz seyahat eden yeşil (hususi) pasaport sahibi Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına 2021 yılından itibaren getirilecek olan sınırlama önemli bir mesajdı.
Schengen Bölgesi’ne girmek için vizeye ihtiyaç duymayan ülkelerden ziyaretçilere izin verip onları takip eden Avrupa Seyahat Bilgileri ve Yetkilendirme Sistemi’ne (ETIAS) geçiş 2021 yılında tamamlanacak.
Schengen vize ücretlerine zam
Resmi olarak 2 Şubat 2020’de başlayan değişiklikler esas olarak Ocak 2020 itibariyle fiilen uygulanmaya başlandı. Yeni Schengen sistemindeki değişiklikler basın, kamuoyu ve yurtdışına seyahat eden kesimlerde geniş yankı buldu. Konuyla ilgili yorumcular, akademisyenler ekran başına geçerek yorumlar yaptılar.
Ancak Schengen vize sisteminde yapılan değişikliklerin arka planına baktığımızda yaşanan gelişmenin sadece konsolosluk harçlarındaki 20 Euro’luk artış (60 Euro’dan 80 Euro’ya yükseldi) olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz.
Schengen vize başvurusu ne zaman yapılabilir?
2 Şubat 2020 öncesindeki Schengen sisteminde başvuru sahipleri Schengen ülkelerine seyahatlerine en fazla 3 ay kala başvuru yapma hakkında sahip olabiliyorlardı. Yeni Schengen kuralları çerçevesinde Schengen vize başvuru sahipleri planlanan seyahatlerinden 6 ay önce vize başvurusunda bulunma hakkına sahip oldular. Yani 26 Schengen ülkesinden bir veya daha fazlasına bir seyahat planınız varsa seyahatinizden 6 ay önce vize başvurusu yapma hakkınız yeni sisteme göre var.
İlk başta olumlu gibi görünen bu değişikliğin etkilerini önümüzdeki dönemde gözlemleme şansına elbette sahip olacağız. Schengen alanına seyahat tarihinden 6 ay önce başvuru yapma hakkı tanınmasının bazı sonuçları mutlaka olacaktır. Bir örnekle ifade etmek gerekirse; Almanya Schengen vize başvurusunda bulunan bir başvuru sahibi başvuru tarihinden 6 ay sonrasına vize talebi bulunuyor ve bu talebi Almanya Konsolosluğu tarafından kabul edilip vize onayı alıyor. Ancak seyahat planı değişen ve vize başlangıç tarihinden önce Schengen alanına girmeyi isteyen başvuru sahibi bu durumda geçerli vizesini ilgili ülke (Almanya) konsolosluğundan iptal ettirip yakındaki seyahati için aynı veya başka bir konsolosluğa yeni bir vize başvurusunda bulunmak zorunda kalacak. Bu gibi durumlar ise başvuru sahipleri açısından bürokratik işlemlerin daha yorucu hale gelmesi anlamına gelecek.
Yeni değişiklikler ışığından bizleri bekleyen tabloyu maddeler halinde şöyle özetleyebilir ve analiz edebiliriz:
- Schengen vize sistemindeki yeni değişikliklerle beraber başvuru sahiplerinin uzun süreli vizeler alabilecekleri bilgisi yayıldı. Bu mümkün olmakla birlikte halihazırda 1 yıl ve üzeri Schengen vizesi alan başvuru sahipleri yurtdışına sık seyahat eden bir kesimden oluşuyor. Bu durumda özellikle sık seyahat eden ve vize aldıkları konsolosluğun ülkesine giriş yapan (vizelerini doğru kullanan) başvuru sahiplerinin vize sürelerinin artması önümüzdeki dönem için olası. Ancak yine de turistik kategoride yapılan başvurularda vize onayları gelse bile yeni uygulamanın vize sürelerinin kısalmasına etki edeceği ihtimal dahilinde.
- Schengen ülke konsoloslukları yeni dönemdeki Schengen vize başvurularını değerlendirirken ortak biometrik veri sistemleri sayesinde değerlendirme aşamalarında daha hassas olacaklar. Başvuru sahiplerinin herhangi bir Schengen vize başvurusu sırasında aldığı red kararı diğer ülke konsoloslukları sayesinde daha sıkı takip edilebilecek.
Schengen vize sisteminde işlem süreleri uzadı
Schengen vize sisteminde yapılan bir diğer değişiklik ise vize işlem süreçlerinin uzatılması oldu. Başvuru sonrası 3 veya 4 gün içerisinde pasaport teslimi yapan bazı ülke konsoloslukları dahi seyahat tarihi ile başvuru tarihi arasında 15 günden kısa bir zaman kala yapılan başvurularda sorumluluk almayacaklarını belirttiler. Yeni sistemde Macaristan Konsolosluğu başvuru tarihi ile seyahat tarihi arasında 15 günden daha az bir süre olması durumunda başvuru kabul etmiyor.
Almanya Schengen vize başvurularında başvuru tarihi sonrası pasaport teslimleri 15 günü bulabiliyor.
Yunanistan Konsolosluğu, Schengen vize sistemindeki değişikliklerle paralel olarak başvuru tarihi ile seyahat tarihi arasında 15 günden daha az bir süre olması durumunda pasaport teslimi için garanti vermekten geri duruyor.
Schengen vize sisteminde yeni parmak izi uygulamaları
- Schengen vize sistemindeki yeni değişiklikler parmak izi uygulamalarına da yansıdı. 25 Eylül 2014’ten itibaren uygulanmaya başlanan Visa Information System – Vize Bilgi Sistemi (VIS) yeni değişikliklerle birlikte güncellendi. Başvuru sahipleri yeniden parmak izlerini yenilemek durumunda kalacaklar. Yeni sistemde ülkelere göre farklılık göstermekle birlikte daha önce Schengen vizesi alıp parmak izi verseler dahi geçerli olacak.
- Schengen kurallarında yapılan değişiklikler pasaportlara basılan Schengen vize stickerlarına da yansıdı. Şubat 2020’den önce Schengen ülkeleri farklı vize stickerları kullanırken yeni dönemde pasaportlarda ortak vize görselleri görülmeye başlandı.
- Schengen vize başvurularındaki red kararları ve gerekçeleri de yeni dönemdeki değişikliklerle genişletildi. 11 maddelik red mektuplarında yeni dönemde 17 maddeyi bulan kapsamlı red gerekçeleri yer buldu. Bu da demek oluyor ki Schengen üye ülke konsoloslukları vize başvuru değerlendirme aşamalarında artık daha çok ince eleyip sık dokuyacaklar.
Sonuç olarak
Yeni Schengen vize sistemindeki değişikliklerin konsolosluk ve elçiliklerin vize başvuru süreçlerinde daha katı tutumlar sergileyecekleri anlamına gelebilir. Bu nedenle önümüzdeki dönemde yapılacak Schengen vize başvurularında detaylar daha önemli olacak. Sunulacak evraklar, başvuru sahiplerinin mevcut çalışma ve düzenli gelir durumları daha yakından mercek altına alınacak.