Schengen Vize Reddi Hakkında
Vize reddi; başta Schengen ve Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler olmak üzere dünyanın çeşitli ülkelerine seyahatlerde vizeye tabi olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ve Türkiye’de resmi ikamet veya çalışma izni bulunan yabancı pasaport sahiplerinin önündeki en büyük engel ve sorunlardan biridir. Vize başvuruları hakkında verilen kararlarda ilgili ülkenin Türkiye’deki politik temsilciliği olarak konsolosluklar ve elçilikler tam inisiyatife sahiptirler.
Schengen vize ret bilançosu
Günümüzde vize başvuru reddi sorununun ulaştığı boyut o kadar kapsamlı bir hal almıştır ki on binlerce kişinin vize başvuruları çeşitli nedenlerle olumsuzlukla sonuçlanabilmektedir. Schengen vizeleri ile ilgili 2018 istatistiğine göre 879 bin 238 başvuru yapan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının 74 bin başvurusu olumsuz sonuçlandı. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları 2018 yılında toplam 52 milyon 754 bin 280 Euro tutarında Schengen vizesi ücreti ödedi.
Vize retleri nedeniyle pek çok seyahat planı aksamaktadır. Vize reddi nedeniyle eşlerini, birinci dereceden akrabalarını ve yakın arkadaşlarını ziyaret edemeyen kişilerden ticari amaçlı yapacağı iş görüşmesi aksayan iş insanlarına, turistik amaçlı seyahatini gerçekleştiremeyen ve uçak bileti çöpe giden başvuru sahiplerine kadar binlerce kişi vize reddi yaşayabilmektedir. Özetle, vize nasıl ki hayatımızın katı bir gerçeği ise vize reddi de bu gerçeğin acı yüzüdür.
Tüm bunlara ek olarak vize reddi sonrası başvuru sahiplerini ‘Bir daha Schengen bölgesine çıkamayacak mıyım?’ telaşı sarmaktadır. İşte vize prosedürü açısından böylesine kapsamlı ve hayati önemdeki bu konu başlığını detaylandırmak mümkündür.
‘Vize reddi’ konusunun geniş kapsamı ve çok boyutluluğu nedeniyle bu yazımızda size Schengen vize redlerinden bahsetmek ve Schengen vize reddine karşı yapılması gerekenleri sıralamaya çalışacağız.
Öncelikle ve özellikle belirtmek isteriz ki sizlerle paylaştığımız bilgi, tespit ve tavsiyeler vize danışmanlığı alanındaki uzmanlık, deneyim ve tecrübeye dayanmaktadır.
Vize reddi nasıl değerlendirilmelidir?
26 Schengen üyesi ülkenin başkonsoloslukları ve elçiliklerine yapılan vize başvurularındaki red kararları konsolosluk birimleri tarafından ıslak imza ve mühürlü red mektubu veya bildirim formu yoluyla bildirilmektedir.
Schengen vize başvurularında çeşitli gerekçelerle vize onayı verilmeyebilir. Schengen vize ret mektupları genellikle 11 maddeden oluşmaktadır. Schengen vize reddinin nedenini anlamak için öncelikle başvuru sürecinde hazırlanan evraklar ve bu evrakların sunuluş biçimi dikkatle incelenmelidir. Zira bir sorunun kaynağını anlamadan sonuçlarını ele almak ve analiz etmek mümkün değildir. Bu nedenle Schengen vizesi başvuru sahipleri her ne kadar vize başvuru eksiksiz olarak beyan ettiklerini iddia etseler de her konsolosluğun değerlendirme kriterleri farklılık göstermektedir.
Schengen vize retlerinde istisnalar hariç pek çok ülke konsolosluğu ve elçiliği red gerekçelerini standart madde veya maddeleri işaretleyerek başvuru sahibine iletmektedir. Bu nedenle vize redleri sonrası sorulan en yaygın soru ‘Tüm evraklarım tamdı ama neden vize reddi yaşadım?’dır. Pek çok başvuru sahibi vize retleri konusunda net ve somut gerekçeleri bilmemekten yakınır.
Bu durumda öncelikle yapılması gereken ülkelere göre bazı farklılıklar göstermekle birlikte 11 maddelik red mektubunda işaretlenen madde veya maddeleri dikkatli biçimde incelemektedir. Bazı ülke konsoloslukları tarafından Türkçe ve İngilizce olarak iletilen vize ret mektupları ülkelere göre farklı bir dille de yapılabilmektedir. Bu maddeler dikkatli biçimde okunduğunda alınması gereken şöyle sıralanabilir.
Vize reddine karşı alınabilecek önlemler ve altın değerinde tavsiyeler…
Schengen vize redlerini minimuma indirmenin yolu başvuru öncesinde kritik noktalara dikkat etmekten geçmektedir. Aşağıda bu önemli noktaları ve tavsiyelerimizi kapsamlı bir şekilde dikkatinize sunmak isteriz.
Nitelikli Danışmanlık Hizmeti Alın!
İlk kez bir Schengen vize başvurusunda bulunuyorsanız bilgilendirme ve yönlendirmeleri kuvvetli, referansları güçlü bir kurumdan mutlaka danışmanlık hizmeti alın. Bu hizmeti almadan önce çalışacağınız kişi veya kurumların vize prosedürlerine hakim olup olmadığını test edin. Departmanlarını arayarak veya mail atarak gerekli evrak listesi ve vize işlem sürecine dair bilgilendirmeler talep edin. Vize başvurunuzu “garanti” biçimde olumlu sonuçlandıracağını iddia eden kurum veya şahıslar kaçının.
Gidiş amacınıza uygun başvuru yapın
Schengen ülke konsoloslukları başvuru sahiplerinin açık ve doğru beyanda bulunmalarını önemserler. Schengen vize başvurularında dikkat edilmesi gereken en kritik halka gidiş amacınıza uygun bir başvuru prosedürü izlemektir. Ticari ve aile ziyareti amacıyla Schengen ülkelerine seyahat planı bulunanlar vize başvurusu için ticari veya aile ziyareti davetiyesi almaktan kaçınmamalıdırlar. Turistik gidişlerde ise gidilecek şehre göre kalış gün sayısını çok uzun tutmamaya (en fazla 1 hafta-10 gün) özen gösteriniz.
Düzenli gelir beyanının önemi
Schengen vize başvurularınız sırasında düzenli gelirinizi beyan etmek hayati önemdedir. Vize başvurularında sadece yüklü miktarda bakiyeli banka hesap özetleri sunmak vize uyum koşullarını yakaladığınız anlamına gelmez. Özellikle bakiyeli banka hesap özetleri (TL’nin yanısıra varsa USD ve Euro) ile başvuru yapmak yararınıza olacaktır. Ancak bu banka hesap özetlerinde düzenli gelirinizin oldukça üzerinde miktarlarda para göstermemeye gayret edin. Yüksek miktarlarda para göstermeniz durumunda bu miktarın hangi yolla elde edildiğini ispatlamayı unutmayın.
Bu yapılmadığı veya yapılamadığı taktirde Schengen ülke konsolosluk ve elçilikleri sizi Türkiye’ye bağlayan ekonomik koşulları yetersiz bulup vize başvurunuz hakkında ret kararı verebilirler.
Yanısıra Türkiye’de sahip olduğunuz taşınmazlarınız varsa bunların tapu ve araç ruhsatı fotokopilerini de sunmanız faydalı olacaktır. Tüm bunlar sizi Türkiye’ye ekonomik olarak bağlayan koşulların güçlülüğüne işaret eder ve hakkınızda verilecek kararı etkileyebilir. Sunduğunuz tüm evrakların güncelliğini yitirmemiş ve 1 haftadan eski olmamasına dikkat edin.
Zamanında başvuru yapmanın önemi
Schengen vize başvurularınızı seyahat tarihinizden en geç 1 ay önce yapmaya özen gösterin. Schengen ülkelerinin Türkiye’deki konsolosluk ve elçilikleri dönemsel olarak çalışma ve randevu yoğunluğu içinde olabilirler. Seyahatinizin aksamaması adına başvurunuzu seyahat tarihinize göre en erken 3 ay kala yapma hakkınıza sahipsiniz. Schengen ülkelerine ani gelişen seyahatleriniz için eğer varsa Express ve VIP hizmetlerden yararlanmanız faydanıza olabilir.
Freelancer, danışman ve çalışmayanlar..
Herhangi bir şirket ve kurum bünyesinde sigortalı veya bağlı olarak çalışmayan kişilerden ‘Schengen vizesi alabilir miyim?’ sorusu yaygın biçimde gelmektedir. Bu durumda, danışmanlık hizmeti verilen veya iş ilişkisinin olduğu kişi veya şirketlerle danışmanlık sözleşmesi (mümkünse noter kanalıyla) imzalanması faydalı olacaktır. Bu tarz sözleşmeler sizin düzenli gelirinizi ve iş ilişkinizi belgeler. Benzer şekilde kültür ve sanat alanında bağımsız faaliyet yürüten başvuru sahipleri de üretimlerini gösteren görselleri ve portfolyölerini başvuru dosyalarına eklemelidirler. Tüm bunlara ek olarak şahsi vize talep dilekçelerinizde mevcut işinizi ve çalışma durumunuzu detaylı bir dilekçe ile açıklayabilirsiniz.
Çalışmayan yani düzenli gelir beyan edemeyen başvuru sahiplerinin vize uyum koşullarını yakalamaları gerekir. Bunun için başvuru sahibine birinci dereceden yakınlarından biri (anne, baba veya eş) sponsor olması gerekir. Schengen ülkelerine seyahat etmek isteyen ev hanımları, iş arayanlar ve öğrenciler bu kapsama dahil edilebilir.
Son dönemde konsoloslukların vize başvuru prosedürlerini sıkılaştırdığı görülmektedir. Başvuru sırasında beyan edilen sahte ve tahrif edilmiş belgeler sunmak vize ret gerekçelerinden biridir. Bu nedenle başvuru dosyanızdaki evrakların orijinal olmasına özen gösteriniz.
Schengen ülkelerine özellikle ticari ve turistik amaçlı yapılan vize başvurularında otel rezervasyonu sunmak gereklidir. Bu otel rezervasyonlarının konfirmeli ve geçerli olmasına özen göstermeniz gerekmektedir. Son dönemde yaşanan vize retlerinin önemli bir kısmının fake (sahte) rezervasyonlardan kaynaklı olduğu görülmektedir. Rezervasyon kodlarınız ve konaklama detaylarınız konsolosluklar tarafından sıkı biçimde kontrol edilebilir.
Daha önce Schengen vize başvurusunda bulunmuş ve çeşitli ülkelere seyahat etmişseniz vize geçerlilik tarih aralığında kalış sürenizi aşmamış olduğunuza dikkat etmelisiniz. Geçerli vizeleriyle kalış gününü aşan başvuru sahipleri hakkında Schengen Bilgi Sistemine (SIS) not düşülür ve vize reddi yaşayabilirsiniz.
Seyahat geçmişinizi gösterin
Schengen vize başvurularında seyahat geçmişinizi ispat eden belgelerin başvuru dosyanızda bulunması önemli ve gereklidir. Geçerliliğini yitirmiş eski pasaport veya pasaportlarınızda son 5 yıla ait Schengen vizeleriniz veya yurtdışı çıkışlarınızı gösteren giriş-çıkış kaşelerinin görsellerini beyan etmeniz faydalı olacaktır.
Schengen vize başvurularında birden fazla ülkeye seyahat planı bulunan başvuru sahipleri ilk giriş yaptıkları ülkeden değil en çok kalış planı bulunan ülkeden vize başvurusunda bulunmak durumundadırlar. Bu nedenle başvuru öncesi seyahat planınızı dikkatlice kontrol edecek başvurunun adresinin hangi ülke ve konsolosluk olacağına karar vermelisiniz. Seyahat planınızda birden çok ülkeyi seyahat etmek varsa ülkeler arası geçişlerinizi de ispat etmeniz gerekmektedir.
Schengen vize reddi sonrası aceleyle başka ülkelerden vize talep etmek yerine başvuru aşamasında eksik bırakılan yanlar olup olmadığına bakılmalıdır. Başvuru sırasında ibraz edilen belgelerin öngörülen seyahatin amacı ve şartlarını kanıtlaması gerekmektedir. Amaç ve şartları ispat eden belgelerin eksiksiz ve düzgün sunulup sunulmadığından emin olunuz.
Schengen vize reddine nasıl itiraz edilir?
Schengen vize reddi yiyen başvuru sahipleri politik olarak itiraz hakkına sahiptirler. Ancak vize prosedürlerinin katılığı bazı konsolosluklara itiraz sürecini oldukça zorlaştırmaktadır. Örneğin Almanya Başkonsolosluğu, vize reddine itiraz dilekçelerini ve eğer sunulmak istenirse destekleyici evrakları mail yoluyla direk olarak kabul etmektedir. Başvuru sahibinin itirazı sonrası konsolosluk birimleri geri dönüş yaparak nihai görüşünü bildirmektedir.
Ancak bazı ülke konsoloslukları vize reddine itirazlarda vize başvurusunda bulunulan ülkenin Dışişleri Bakanlığı’na o ülkeden yetkilendirilen bir avukata vekalet verilerek itiraz edilmesi yolunu işaret etmektedir. Bu prosedür pek çok kişinin itirazdan vazgeçmesine neden olmaktadır.
Başlı başına bir yazı konusu olan konsolosluk mülakatlarına daha sonra kapsamlı olarak değineceğimiz için şimdilik bazı temel noktaların altını çizmek yeterli olacaktır. Schengen vize başvurunuz sırasında ve sonrasında ilgili ülke konsolosluğu sizden mülakat talebinde bulunabilir. Bu mülakat kimi zaman telefonda yapılabileceği gibi yüzyüze de gerçekleştirilmek istenebilir. Akıldan çıkarılmamalıdır ki konsolosluk mülakatları vize retlerini önlemek için çoğu zaman hayati önemdedir. Bu mülakatlarda çalıştığınız işyerine ve görev tanımınıza dair sorular sorulabilir. Yanısıra seyahat amacı ve planınıza ilişkin sorularla da karşılaşabilirsiniz. Konsolosluk mülakatlarında başvuru sahibinden ek evrak evraklar talep edilebilme ihtimalini gözden kaçırmamanız gerekir. Çoğu zaman iyi bir mülakat deneyimi de vize onayı anlamına gelebilir.
Hollanda, Yunanistan ve İspanya vize red mektubu örneklerini görmek için tıklayın